ایرانی‌ها نصف عرب‌ها گوشت می‌خورند؛ گزارشی که همه را متعجب کرد!
مصرف گوشت ایرانی ها موضوع داغ این نوشته خبری است. مصرف گوشت یکی از شاخص‌های مهم تغذیه‌ای و فرهنگی در جوامع مختلف است که می‌تواند نشان‌دهنده سبک زندگی، الگوی غذایی و حتی وضعیت اقتصادی مردم باشد. بر اساس آخرین گزارش سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) در سال ۲۰۲۴، مصرف گوشت در کشورهای حاشیه خلیج فارس بسیار بالاتر از میانگین جهانی است و ایران از جمله کشورهایی است که سرانه مصرف گوشت در آن نسبت به منطقه پایین‌تر است.
میانگین جهانی مصرف گوشت و جایگاه ایران
مطابق گزارش فائو، میانگین جهانی مصرف گوشت (اعم از گوشت سفید و قرمز) در حدود ۴۵ کیلوگرم به ازای هر نفر در سال تخمین زده شده است. در این میان، کشورهایی مانند قطر، بحرین، امارات و کویت با سرانه مصرف بیش از ۹۰ کیلوگرم در سال در صدر جدول قرار دارند، اما مصرف گوشت ایرانی‌ها تقریباً برابر با ۴۳ کیلوگرم است که کمتر از نیمی از مصرف برخی کشورهای عربی منطقه است.
این آمار نشان می‌دهد که علی‌رغم شباهت‌های فرهنگی و جغرافیایی، ایرانی‌ها به نسبت همسایگان خود گوشت کمتری مصرف می‌کنند. این تفاوت‌ها می‌تواند ناشی از عوامل اقتصادی، سبک زندگی، الگوهای غذایی و حتی مسائل فرهنگی باشد.
مقایسه سرانه مصرف گوشت در کشورهای حاشیه خلیج فارس و ایران
در ادامه فهرست سرانه مصرف گوشت در کشورهای منطقه براساس گزارش فائو ۲۰۲۴ آورده شده است:
قطر: ۱۰۵ کیلوگرم
بحرین: ۱۰۵ کیلوگرم
امارات: ۱۰۱ کیلوگرم
کویت: ۹۰ کیلوگرم
عربستان سعودی: ۸۰ کیلوگرم
عمان: ۷۳ کیلوگرم
ارمنستان: ۶۲ کیلوگرم
ترکیه: ۵۱ کیلوگرم
آذربایجان: ۴۳ کیلوگرم
ایران: ۴۳ کیلوگرم
عراق: ۴۱ کیلوگرم
همانطور که مشخص است، میزان مصرف گوشت ایرانی‌ها تقریباً نصف میزان مصرف برخی کشورهای ثروتمند منطقه مانند قطر و بحرین است. همچنین این مقدار پایین‌تر از میانگین جهانی ۴۵ کیلوگرم است که نشان از الگوی غذایی متفاوت دارد.
عوامل مؤثر در کاهش مصرف گوشت ایرانی‌ها
۱. عوامل اقتصادی و قدرت خرید
یکی از مهم‌ترین دلایل پایین بودن مصرف گوشت ایرانی ها، مسائل اقتصادی است. نوسانات قیمتی گوشت و قدرت خرید خانوارها نقش مهمی در کاهش سرانه مصرف این ماده غذایی دارند. تورم بالا و افزایش هزینه‌های زندگی باعث شده بسیاری از خانوارها به جای گوشت، از منابع پروتئینی ارزان‌تر مانند حبوبات و تخم‌مرغ بیشتر استفاده کنند.
۲. الگوی غذایی و فرهنگ مصرف
در ایران، رژیم غذایی بسیاری از افراد بر پایه برنج، نان، حبوبات و سبزیجات استوار است و استفاده زیاد از گوشت به صورت روزمره مرسوم نیست. برخلاف کشورهای خلیج فارس که مصرف بالای گوشت قرمز و گوشت گوسفند جزو عادات غذایی است، ایرانی‌ها بیشتر به گوشت مرغ و منابع پروتئینی متنوع روی آورده‌اند.
۳. مسائل بهداشتی و تغییر نگرش‌ها
با افزایش آگاهی‌های سلامت و توصیه‌های تغذیه‌ای، بسیاری از افراد به کاهش مصرف گوشت قرمز روی آورده‌اند و بیشتر به دنبال جایگزین‌های سالم‌تر و متنوع‌تر هستند. همچنین در ایران مصرف گوشت ایرانی ها فرهنگ گیاه‌خواری و نیمه‌گیاه‌خواری به تدریج افزایش یافته است که در کاهش مصرف گوشت تأثیرگذار است.
پیامدهای کاهش مصرف گوشت در ایران
تأثیر بر سلامت جامعه
مصرف متعادل مصرف گوشت ایرانی ها برای تأمین پروتئین، آهن و ویتامین‌های مهم ضروری است. کاهش بیش از حد مصرف گوشت می‌تواند منجر به کمبود مواد مغذی شود که به ویژه در گروه‌های حساس مانند کودکان، زنان باردار و سالمندان اهمیت بیشتری دارد.
اثرات اقتصادی بر صنعت دامداری و کشاورزی
کاهش مصرف گوشت می‌تواند بر بازار دامداری و صنایع وابسته تأثیرگذار باشد و باعث کاهش تولید و درآمد فعالان این حوزه شود. همچنین ممکن است به واردات بیشتر گوشت و وابستگی به منابع خارجی منجر گردد.
الگوی مصرف گوشت در کشورهای حاشیه خلیج فارس
کشورهای حاشیه خلیج فارس با برخورداری از درآمد سرانه بالا، مصرف گوشت بسیار بالایی دارند. گوشت قرمز، مخصوصاً گوشت گوسفند و گاو، در رژیم غذایی آنها اهمیت بالایی دارد و به صورت گسترده در جشن‌ها، مهمانی‌ها و غذاهای سنتی استفاده می‌شود.
این افزایش مصرف علاوه بر رفاه اقتصادی، به فرهنگ مهمان‌نوازی و سنت‌های غذایی بازمی‌گردد که استفاده از گوشت در وعده‌های غذایی را یک اصل می‌دانند.
آینده مصرف گوشت در ایران؛ چشم‌انداز و چالش‌ها
با توجه به روندهای اقتصادی، فرهنگی و بهداشتی، پیش‌بینی می‌شود مصرف گوشت در ایران همچنان در سطح فعلی یا حتی پایین‌تر باقی بماند مگر اینکه تغییرات بنیادی در اقتصاد و الگوی مصرف رخ دهد.
از سوی دیگر، با توجه به رشد جمعیت و نیاز به تامین پروتئین، برنامه‌ریزی برای افزایش تولید گوشت با توجه به منابع محدود و حفظ سلامت محیط زیست اهمیت بالایی دارد.
جمع‌بندی و نکات پایانی
سرانه مصرف گوشت ایرانی ها(۴۳ کیلوگرم) کمتر از نصف سرانه مصرف کشورهای ثروتمند خلیج فارس است.
عوامل اقتصادی، الگوهای غذایی، فرهنگ مصرف و نگرش‌های بهداشتی، مهم‌ترین دلایل این تفاوت هستند.
کاهش مصرف گوشت پیامدهای اقتصادی و سلامت اجتماعی دارد که باید مورد توجه سیاست‌گذاران قرار گیرد.
کشورهای خلیج فارس با درآمد بالا، مصرف گوشت بسیار بالاتری دارند که ریشه در سنت و فرهنگ غذایی آنها دارد.
برنامه‌ریزی بلندمدت برای تامین پروتئین مورد نیاز جامعه ایرانی با توجه به منابع و سلامت محیط زیست ضروری است