ریزش بورس دبی پس از حمله اسرائیل به ایران؛ سقوط ۵ درصدی شاخص کل
ریزش بورس دبی پس از حمله اسرائیل به ایران، نمونه بارزی از تاثیر مستقیم تنش‌های ژئوپلیتیکی بر بازارهای مالی منطقه است. بامداد جمعه، ۱۳ ژوئن ۲۰۲۵، حملات گسترده هوایی اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای و نظامی ایران، فضای بازارهای مالی منطقه را به شدت تحت تاثیر قرار داد. این تنش‌ها باعث شد تا بورس‌های مهم امارات متحده عربی، از جمله بورس دبی، یکی از شدیدترین ریزش‌های خود در دو سال اخیر را تجربه کنند.
افت قابل توجه شاخص بورس دبی و ابوظبی
در نخستین ساعات آغاز معاملات روز جمعه، شاخص کل بورس دبی بیش از ۵.۱ درصد سقوط کرد؛ این بزرگ‌ترین کاهش درصدی در دو سال اخیر محسوب می‌شود. شاخص عمومی بازار ابوظبی نیز که دومین بورس بزرگ امارات است، در همین بازه زمانی با کاهش ۳.۵ درصدی مواجه شد.
با گذشت چند ساعت از شروع معاملات، این افت‌ها کاهش یافت و تا ساعت ۱۱:۵۵ به وقت محلی به ترتیب به ۲ درصد برای دبی و ۱.۵ درصد برای ابوظبی محدود شد. البته این روند اصلاحی نشانه‌ای از بازگشت کامل آرامش به بازار نبود و نگرانی‌ها همچنان در میان سرمایه‌گذاران دیده می‌شد.
تأثیر مستقیم بر سهام شرکت‌های حمل و نقل هوایی
یکی از صنایع که بیشترین آسیب را از این بحران دید، بخش حمل و نقل هوایی بود. سهام شرکت «العربیة للطیران» (Arabia Aviation) که فعال در حوزه هواپیمایی است، به علت لغو و تغییر مسیر پروازها بیش از ۴.۱ درصد افت کرد. این اتفاق نشان‌دهنده تاثیر مستقیم بحران امنیتی منطقه بر فعالیت‌های اقتصادی و حمل و نقل هوایی بود.
تاثیر تعطیلی بورس‌های عربستان و قطر بر روند بازار
در روز جمعه، بورس‌های عربستان سعودی و قطر به دلیل تعطیلی‌های رسمی فعالیتی نداشتند. به همین دلیل، بسیاری از واکنش‌های بازارهای مالی خاورمیانه به این بحران، به نخستین روز کاری هفته یعنی یکشنبه موکول شد. این تأخیر در واکنش‌های بازار باعث شد شدت نوسانات اولیه تا حدی کنترل شود.
نگرانی از تشدید تنش‌ها و واکنش بازارهای جهانی
با افزایش نگرانی‌ها نسبت به تشدید درگیری‌ها در خاورمیانه، سرمایه‌گذاران بین‌المللی تصمیم گرفتند از دارایی‌های ریسکی خارج شوند و به سمت دارایی‌های امن حرکت کنند. به همین دلیل، شاهد فروش گسترده اوراق قرضه دلاری بلندمدت کشورهای اسرائیل، مصر و پاکستان بودیم. همچنین ارزش شاخص سهام اسرائیل در برابر دلار تا ۳.۵ درصد کاهش یافت.
جهش قیمت نفت خام و افزایش فشارهای تورمی
در همین زمان، قیمت نفت خام برنت بیش از ۶ درصد جهش کرد و به بالاترین سطح پنج ماه گذشته رسید. افزایش قیمت نفت معمولا موجب نگرانی در مورد افزایش هزینه‌های انرژی و تورم جهانی می‌شود. در نتیجه، سرمایه‌گذاران به دنبال حفظ ارزش دارایی‌های خود به سمت طلا و اوراق خزانه آمریکا حرکت کردند.
تحلیل کارشناسان بازار درباره آینده
کارشناسان موسسات معتبر مالی مانند «دایوا کپیتال» و «FH کپیتال» معتقدند که نوسانات اخیر بازار، اگرچه شدید بوده است، اما معمولا تاثیر اینگونه تنش‌ها موقتی و کوتاه‌مدت است. تجربه درگیری‌های پیشین میان ایران و اسرائیل نشان داده است که بازارها پس از مدت کوتاهی به تعادل باز می‌گردند.
این تحلیلگران هشدار می‌دهند که اگر قیمت نفت همچنان بالای ۸۰ دلار باقی بماند، این موضوع می‌تواند فشار تورمی جدیدی به بانک‌های مرکزی جهان وارد کند و سیاست‌های پولی را پیچیده‌تر سازد. با این حال، آن‌ها تاکید می‌کنند تا وقتی که درگیری‌ها گسترده‌تر نشود، بازیگران اصلی بازار، به ویژه در منطقه خاورمیانه، فرصت‌های خرید در قیمت‌های پایین‌تر را دنبال خواهند کرد.
ریزش بورس دبی و عوامل مؤثر
ریسک‌گریزی سرمایه‌گذاران در پی تنش‌های ژئوپلیتیکی
ریزش بورس دبی پس از حمله اسرائیل به ایران، نمونه‌ای از واکنش سریع سرمایه‌گذاران به تغییرات ناگهانی در محیط سیاسی و امنیتی است. در چنین شرایطی، سرمایه‌گذاران ریسک‌گریز می‌شوند و از دارایی‌های پرخطر خارج می‌شوند تا سرمایه خود را حفظ کنند. بازار سهام دبی که بخش مهمی از اقتصاد امارات را تشکیل می‌دهد، به این تغییرات بسیار حساس است.
تأثیر محدود شدن دسترسی به کریدورهای حمل و نقل هوایی
بسته شدن موقت حریم هوایی ایران، عراق و چند کشور دیگر باعث ایجاد اختلال در خطوط پروازی منطقه‌ای شد. این امر به طور مستقیم بر شرکت‌های هواپیمایی و مرتبط با حمل و نقل تاثیر گذاشت و باعث شد سهام این شرکت‌ها کاهش قابل توجهی پیدا کند. این اتفاق همچنین نگرانی‌هایی را درباره افزایش هزینه‌های عملیاتی و تأخیر در زنجیره تامین ایجاد کرد.
چشم‌انداز کوتاه‌مدت و بلندمدت بازار بورس دبی
کوتاه‌مدت: نوسانات و تلاش برای بازیابی ثبات
با توجه به وضعیت فعلی منطقه و تجربه‌های گذشته، پیش‌بینی می‌شود نوسانات بازار بورس دبی ادامه داشته باشد. سرمایه‌گذاران با احتیاط بیشتری عمل خواهند کرد و احتمالا شاهد برخی اصلاحات و کاهش‌ها در قیمت سهام خواهیم بود. شرکت‌های بزرگ و سرمایه‌گذاران نهادی احتمالا در فرصت‌های مناسب وارد بازار می‌شوند تا از قیمت‌های پایین استفاده کنند.
بلندمدت: بازگشت به روند رشد و توسعه اقتصادی
امارات متحده عربی با توجه به برنامه‌های توسعه اقتصادی خود و نقش مهم دبی در تجارت و سرمایه‌گذاری منطقه، تلاش خواهد کرد به سرعت پس از فروکش کردن تنش‌های منطقه‌ای، روند رشد بازار سرمایه را از سر بگیرد. پروژه‌های زیرساختی، فناوری، گردشگری و انرژی پاک همچنان از عوامل اصلی رشد اقتصادی دبی خواهند بود.
نکات مهم برای سرمایه‌گذاران در شرایط بحرانی
-
تحلیل دقیق و به‌روز: در شرایط نوسانی بازار، پیگیری اخبار و تحلیل‌های معتبر اهمیت بالایی دارد.
-
تنوع‌بخشی به سبد سرمایه‌گذاری: برای کاهش ریسک، سبد سرمایه‌گذاری خود را متنوع کنید و به دارایی‌های امن و کم‌ریسک توجه ویژه داشته باشید.
-
آمادگی برای نوسانات: بازارهای مالی در شرایط سیاسی و امنیتی حساس، نوسان‌های شدیدی دارند؛ صبور باشید و تصمیمات خود را با دقت بگیرید.
-
مشورت با کارشناسان مالی: استفاده از مشورت کارشناسان و تحلیلگران مالی می‌تواند به مدیریت بهتر ریسک‌ها کمک کند.
جمع‌بندی
ریزش بورس دبی پس از حمله اسرائیل به ایران، نمونه بارزی از تاثیر مستقیم تنش‌های ژئوپلیتیکی بر بازارهای مالی منطقه است. سقوط ۵ درصدی شاخص کل بورس دبی در نخستین ساعات معاملات، نگرانی‌ها درباره ثبات اقتصادی در خاورمیانه را افزایش داد.
با وجود این، تحلیلگران معتقدند این شرایط موقتی خواهد بود و بازارها به تدریج به تعادل بازمی‌گردند، مگر آنکه تنش‌ها گسترده‌تر شوند. افزایش قیمت نفت و نگرانی‌های تورمی نیز از جمله چالش‌های پیش روی بازارهای جهانی در این دوره هستند.
در نهایت، آمادگی و مدیریت صحیح سرمایه‌گذاری، همراه با رصد دقیق تحولات منطقه‌ای، کلید موفقیت سرمایه‌گذاران در این روزهای پرچالش است.