مسجدالاقصی خط قرمز امارات؛ احضار سفیر اسرائیل و محکومیت جهانی
در پی راهپیمایی موسوم به «پرچم» در قدس شرقی که با یورش افراطیون اسرائیلی به محوطه مسجدالاقصی همراه بود، مسجدالاقصی خط قرمز امارات اعلام شد. روز چهارشنبه ۲۸ می ۲۰۲۵، وزارت امور خارجه امارات متحده عربی سفیر اسرائیل در ابوظبی، امیر هایک، را احضار کرد و اعتراض شدید خود را نسبت به اقدامات تحریکآمیز و توهینآمیز در اماکن مقدس مسلمانان ابراز داشت.
بیانیه قاطع وزارت خارجه امارات
بر اساس بیانیه منتشرشده توسط خبرگزاری رسمی «وام»، مقامهای اماراتی این اقدامات را «نقض آشکار حرمت اماکن مقدس» دانستند و هشدار دادند که این رویکرد نهتنها احساسات مسلمانان بلکه ثبات منطقه را تهدید میکند. در بیانیه آمده است که «مسجدالاقصی خط قرمز امارات» است و تکرار چنین وقایع هشداری برای تشدید تنشهای منطقهای است.
حضور مقامات اسرائیلی در مسجدالاقصی و خشم عمومی
این تحولات پس از آن رخ داد که بیش از ۲۷۰۰ شهرکنشین اسرائیلی به همراه ایتامار بنگویر، وزیر امنیت داخلی اسرائیل، وارد محوطه مسجدالاقصی شدند. این رویداد با اعتراض شدید فلسطینیان، برخوردهای فیزیکی و بازداشت چندین نفر همراه بود. خبرنگاران محلی نیز هدف خشونت قرار گرفتند که واکنشهای بینالمللی را در پی داشت.
تاکید امارات بر احترام به مقدسات اسلامی
با وجود توافقنامههای صلح از جمله توافق ابراهیم، امارات متحده عربی بار دیگر بر موضع همیشگی خود در حمایت از ملت فلسطین و دفاع از حرمت مسجدالاقصی تأکید کرد. امارات خواستار آن شد که اسرائیل فوراً اقداماتی عملی برای مهار افراطگرایی و توقف نقض حقوق فلسطینیان اتخاذ کند.
واکنشهای منطقهای و بینالمللی به حوادث مسجدالاقصی
محکومیت از سوی کشورهای عربی و اسلامی
کشورهای متعددی از جمله عربستان سعودی، قطر، اردن، مصر و ترکیه اقدام افراطیون اسرائیلی در ورود به مسجدالاقصی را بهشدت محکوم کردند. آنها در بیانیههایی جداگانه از اسرائیل خواستند به حقوق دینی مسلمانان احترام بگذارد و از هرگونه اقدامی که به تحریک بیشتر خشونت منجر شود، خودداری کند.
واکنش اتحادیه عرب و سازمان همکاری اسلامی
اتحادیه عرب با صدور بیانیهای اقدام اخیر اسرائیل را «نقض جدی قوانین بینالمللی و منشورهای حقوق بشر» خواند. سازمان همکاری اسلامی نیز با برگزاری نشست اضطراری در جده، خواستار اقدام فوری شورای امنیت سازمان ملل برای پایان دادن به تعرضات علیه مقدسات اسلامی شد.
اهمیت مسجدالاقصی در سیاست خارجی امارات
جایگاه نمادین مسجدالاقصی
برای مسلمانان جهان، مسجدالاقصی از جایگاه والایی برخوردار است. این مکان مقدس در قلب بحران فلسطین-اسرائیل قرار دارد و کوچکترین تعرض به آن، میتواند موجی از اعتراضات عمومی در سراسر جهان اسلام به راه بیندازد. به همین دلیل، مسجدالاقصی خط قرمز امارات تلقی شده و عبور از آن، پیامدهای سیاسی گستردهای در پی دارد.
سیاست امارات در قبال فلسطین و اسرائیل
با وجود عادیسازی روابط میان ابوظبی و تلآویو، سیاست رسمی امارات همواره مبتنی بر دو اصل کلیدی بوده است: حمایت از حقوق مشروع فلسطینیان و احترام کامل به اماکن مقدس. امارات بارها اعلام کرده که عادیسازی روابط بههیچوجه به معنای چشمپوشی از تجاوزات اسرائیل به مقدسات اسلامی نیست.
افکار عمومی امارات؛ همبستگی با فلسطینیان
واکنش شهروندان و فعالان حقوق بشر
پس از انتشار خبر ورود افراطیون اسرائیلی به مسجدالاقصی، شبکههای اجتماعی در امارات مملو از پیامهای همبستگی با مردم فلسطین شد. کاربران با هشتگهایی مانند #الاقصی_خط_احمر و #امارات_با_فلسطین اعتراض خود را اعلام کردند و خواستار اقدام قاطع دولت شدند.
تجمعات اعتراضی و فضای عمومی
در برخی مناطق امارات، مردم به شکلهای نمادین همبستگی خود را با فلسطینیان نشان دادند. با وجود محدودیت در برگزاری تجمعات رسمی، تصاویر زیادی از نصب پرچم فلسطین و پخش سرودهای ملی فلسطینی در فضای مجازی منتشر شد.
نقش رسانهها در بازتاب بحران مسجدالاقصی
پوشش گسترده رسانههای اماراتی
رسانههای معتبر اماراتی مانند «الخلیج»، «البیان» و «وام» بهصورت گسترده این تحولات را پوشش دادند. تیترهایی همچون «هتک حرمت مسجدالاقصی محکوم است» و «اقدام اسرائیل امنیت منطقه را تهدید میکند» نشاندهنده رویکرد انتقادی رسانهها به رفتار اسرائیل است.
هشدار به رژیم اسرائیل از طریق دیپلماسی رسانهای
تحلیلگران معتقدند پوشش رسانهای منفی درباره این وقایع میتواند بهعنوان ابزار فشاری بر دولت اسرائیل عمل کند تا رفتار خود را در قبال اماکن مقدس اصلاح کند. به گفته کارشناسان، مسجدالاقصی خط قرمز امارات نه فقط یک شعار سیاسی بلکه موضعی اصولی و غیرقابل مصالحه است.
درخواست اقدام بینالمللی
نقش سازمان ملل و شورای امنیت
امارات با ارسال نامه رسمی به شورای امنیت، خواستار تشکیل جلسه اضطراری برای بررسی تجاوزات به مسجدالاقصی شد. این کشور همچنین پیشنهاد داده است که تیمی بیطرف از سازمان ملل برای نظارت بر وضعیت قدس شرقی اعزام شود.
ضرورت فشار بینالمللی برای توقف اقدامات تحریکآمیز
بسیاری از تحلیلگران بینالمللی معتقدند فشار سازمانهای جهانی میتواند نقش مؤثری در مهار خشونتها داشته باشد. اگرچه بیانیهها کافی نیستند، اما اعمال تحریمهای دیپلماتیک یا تعلیق همکاریهای سیاسی ممکن است اسرائیل را وادار به بازنگری در سیاستهایش کند.
آینده روابط امارات و اسرائیل؛ بازنگری یا ادامه مسیر؟
بررسی توافق ابراهیم در پرتو تحولات اخیر
برخی تحلیلگران معتقدند اقدامات اخیر میتواند به بازنگری در چارچوب توافق ابراهیم منجر شود. اگر اسرائیل به تعهدات خود در احترام به حقوق دینی پایبند نباشد، روابط دوجانبه دچار بحران خواهد شد.
توازن بین منافع ملی و ارزشهای دینی
امارات در تلاش است تا بین توسعه روابط اقتصادی و حفظ ارزشهای اسلامی توازن برقرار کند. در این مسیر، مسجدالاقصی نماد یک خط قرمز قطعی برای ملت و دولت امارات است.
جمعبندی؛ مسجدالاقصی، آزمون وفاداری به اصول انسانی و اسلامی
اقدامات اخیر در محوطه مسجدالاقصی بار دیگر نشان داد که مسجدالاقصی خط قرمز امارات است. احضار سفیر اسرائیل، محکومیت جهانی و واکنش افکار عمومی، همگی گواهی بر پایبندی امارات به اصول انسانی، اسلامی و دیپلماتیک هستند. این کشور بر تعهد خود نسبت به حمایت از مردم فلسطین و دفاع از مقدسات اسلامی تأکید دارد و جامعه جهانی را به اقدام عملی برای جلوگیری از تکرار چنین حوادثی فراخوانده است.
با ادامه بحران در سرزمینهای اشغالی، امید میرود که تلاشهای دیپلماتیک امارات و کشورهای عربی بتواند به کاهش تنشها و تأمین حقوق مردم فلسطین بیانجامد.